O nas
O nas
Chór “Sokół” działa pod patronatem Miejskiego Centrum Kultury i Sportu, przy Domu Kultury w Szczakowej. Został założony w 2014 r. przez grupę składającą się z kilkunastu osób kochających muzykę, dla których śpiew chóralny jest pasją i stał się życiowym hobby. Chór systematycznie się rozrasta, a jego uczestnicy zachęcają wszystkich lubiących śpiewać do wstąpienia w jego szeregi, gdyż każdy nowy głos wzbogaca brzmienie wykonywanych utworów. Repertuar chóru jest różnorodny i obejmuje utwory muzyki dawnej, współczesnej, a także opracowania muzyki ludowej i rozrywkowej. Chór występuje podczas imprez patriotycznych i rozrywkowych organizowanych przez Miejskie Centrum Kultury i Sportu oraz inne instytucje kulturalne działające w Jaworznie. Artyści chętnie występują dla mieszkańców Domów Pomocy Społecznej i Domu Dziecka. Zespół występuje także w kościołach śpiewając pieśni patriotyczne i kolędy, a także jest przygotowany do oprawy muzycznej mszy świętej. Członkowie nieustannie pracują nad nowym repertuarem i doskonalą swój warsztat wokalny spotykając się w czwartkowe popołudnia jako grono przyjaciół.
Z kart historii
Towarzystwo Gimnastyczne ,,Sokół” zaboru pruskiego w dążeniu do niepodległości
Powstanie gniazd Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” na ziemiach polskich w zaborze pruskim pod koniec XIX stulecia związane było z szeroko zakrojoną polską akcją tworzenia różnych organizacji w myśl pracy organicznej. „Sokół” w całej tej sieci polskich towarzystw był jednym z ostatnich ogniw, zamykających krąg prac organicznych. Spełniał bowiem, jak inne polskie towarzystwa, dwie ściśle związane ze sobą funkcje — specjalistyczną oraz narodową. Sprawiło to, że stał się jedną z najbardziej prężnych organizacji polskich w zaborze pruskim. Bardzo szybko przeniknął poza Wielkopolskę, na Pomorze, Śląsk i emigrację; był jedną z niewielu polskich organizacji, które osiągnęły aż tak szeroki zasięg1. W zaborze pruskim pierwsze gniazdo powstało w 1884 r. w Inowrocławiu. Przedstawiciele środowiska inowrocławskiego nawiązali wcześniej kontakty z kierownictwem gniazda lwowskiego, zapoznali się z jego praktyczną działalnością. W ten sposób lwowskie gniazdo Sokoła-Macierzy stało się wzorem organizacyjnym dla powstających w Wielkopolsce towarzystw. Kolejne gniazda sokole powstały w Bydgoszczy i Poznaniu w 1886 r., w Gnieźnie i Szamotułach w 1887 r. oraz w dwa lata później w Pleszewie, Ostrowie Wielkopolskim i Berlinie2. Pierwsze gniazda powstały w miastach, gdzie polskie życie kulturalno-narodowe było najbardziej ożywione. Wyłoniły się one w większości z polskich towarzystw przemysłowych skupiających polskie drobnomieszczaństwo. 2 lipca 1893 r. odbył się pierwszy zlot gniazd wielkopolskich z udziałem delegacji sokolich ze Lwowa i Krakowa. W jego wyniku 27 lipca tegoż roku utworzono Związek Sokołów Wielkopolskich, do którego przystąpiło dziewięć gniazd z poznańskiego, a następnie dwa berlińskie i dwa pomorskie. Ich celem było „umoralnienie ducha, wykształcenie i wzmocnienie ciała przez ćwiczenia gimnastyczne...” 3, ale też urządzano imprezy rozrywkowe i kulturalno-artystyczne, zakładano specjalne biblioteczki.
Początkowo pewien wpływ na działalność „Sokoła” mieli przedstawiciele ruchu ludowego, z jego przywódcą Romanem Szymańskim, reprezentowani przez pierwszego prezesa Związku Sokołów Wielkopolskich dr. Józefa Krzymińskiego, Józefa Czaplę z Inowrocławia, Ignacego Andrzejewskiego i Tomasza Drobnika z Poznania14. Od 1900 r. na rozwój „Sokoła” mieli coraz większy wpływ członkowie Ligi Polskiej i stworzonego w 1904 r. w jej ramach tajnego towarzystwa „Obrony Narodowej” . Oblicze ideowe „Sokoła” przed I wojną światową kształtowali członkowie Ligi Narodowej i Obrony Narodowej: Bernard Chrzanowski, Czesław Kędzierski, Roman Leitgeber, Bolesław Marchlewski, Czesław Meissner, Wiktor Maćkowiak, Tadeusz Powidzki, Celestyn Rydlewski, Ignacy Trepiński i Ksawery Zakrzewski15. „Sokół” wielkopolski związał się z rodzącym się wówczas ruchem endeckim dzięki kontaktom z Galicją, gdzie „Sokół” już wcześniej opanowany był przez stronnictwo narodowo-demokratyczne. Aż do wybuchu wojny sokolstwo małopolskie i poznańskie utrzymywało bardzo ścisłe związki. Od 1893 r. Wielkopolanie systematycznie brali udział w zlotach we Lwowie i Krakowie. W zaborze austriackim (Oświęcim, Jaworzno) przed 1914 r. organizowano zloty gniazd śląskich, którym władze pruskie z reguły odmawiały zgody na ich organizowanie. Gniazda śląskie, utrzymujące bliskie kontakty z gniazdami małopolskimi, bardzo szybko, bo już po zlocie grunwaldzkim (1910 r.), rozpoczęły pod ich wpływem prace o charakterze wojskowym. W czerwcu 1911 r. drużyny Ślązaków wzięły udział w galicyjskim zlocie doraźnym, w ćwiczeniach polowych w okolicach Chrzanowa16. Momentem przełomowym stał się ogólnopolski zjazd grunwaldzki w Krakowie w 1910 r., w którym wzięło udział około czterystu członków „Sokoła” z zaboru pruskiego. Zlot grunwaldzki przesądził o włączeniu się organizacji sokolej do przygotowań zbrojnych. Rok 1910 —jak pisano wówczas — był „kresem walki toczonej piórem i zapoczątkowaniem militarnego przygotowania do walki z największym wrogiem zachodnim” 17. Działalność o charakterze wojskowym, która objęła Galicję, podjęto również w zaborze pruskim, zwłaszcza w organizacjach młodzieży akademickiej i gimnazjalnej, które znajdowały się pod ogólnym kierownictwem trój zaborowego Związku Młodzieży Polskiej (Zet). W latach 1912-1914 powstały nieliczne Polskie Drużyny Strzeleckie, skupiające głównie młodzież gimnazjalną Towarzystw Tomasza Zana (TTZ). Atmosferze przygotowań niepodległościowych uległ również „Sokół” wielkopolski, przede wszystkim członkowie młodszego pokolenia.
Kierownictwo ZSP w tym okresie główny nacisk kładło na manifestowanie postawy narodowej; z okazji różnych rocznic narodowych organizowano manifestacje, urządzano uroczyste zloty, śpiewano zakazane pieśni, kolportowano śpiewniki sokole. Bardziej niezależni naczelnicy gniazd sokolich przystąpili do prowadzenia ćwiczeń wojskowych. W okręgu berlińskim, w październiku 1913 r., urządzono manewry na wzór wojskowy, na których oprócz długiego marszu ćwiczono natarcie i walkę obronną18. Od 1913 r. pod pretekstem wycieczek zajęcia wojskowe prowadzono również w gnieździe inowrocławskim19. Ćwiczenia z bronią organizowano w poznańskich gniazdach Śródmieścia i Wildy (Karol Rzepecki, Antoni Wysocki) oraz w Buku i Bydgoszczy. Należy przyjąć, że podobną akcję prowadziły też pozostałe gniazda sokole w Wielkopolsce, na Pomorzu, Śląsku i wychodźstwie, organizując ćwiczenia o charakterze wojskowym oraz wycieczki polowe. Stopień zaangażowania poszczególnych gniazd związkowych w przygotowania wojskowe zależał od nastawienia i przedsiębiorczości zarządów gniazd czy okręgów20. Tym niezbyt energicznym próbom uwojskowienia „Sokoła” zaboru pruskiego kres położył wybuch wojny 1 sierpnia 1914 r. Już na początku wojny w szeregach wojska pruskiego znalazła się prawie połowa jego członków. Szczegółowe zestawienie powołanych do wojska w 1914 r. dokonane przez okręg II — poznański wykazuje, iż 53,4 proc. członków okręgu znalazło się w armii, w okręgach zachodnich, zwłaszcza westfalsko-nadreńskim, ze względów gospodarczych (górnictwo i hutnictwo potrzebne dla celów gospodarki wojennej) powołano ich znacznie mniej Towarzystwo traciło członków nie tylko z powodu poboru do wojska, opuszczano je też dobrowolnie na znak protestu przeciwko biernej postawie kierownictwa w toczących się wypadkach politycznych. W gnieździe poznańskim na 337 członków pod broń powołano 123, a 43 wystąpiło z towarzystwa22. W tym samym czasie wzrosła aktywność organizacji młodzieżowych, zwłaszcza skautingu, które przyciągnęły wielu druhów sokolich.
Kierownictwo związkowe reprezentowało pogląd, iż wybuch wojny nie jest odpowiednią chwilą do rozpoczynania jakichkolwiek działań. Uważano, że problem niepodległości Polski zostanie rozwiązany na forum międzynarodowym, a nie dzięki samodzielnemu wystąpieniu narodu. Nie włączyło się więc do żadnej dywersyjnej akcji przeciwniemieckiej. Kierownictwo ZSP przyjęło taktykę legalnego oporu i nastawiło się na podtrzymanie ducha narodowego, co było w pełni zgodne z poczynaniami endecji poznańskiej, która w czasie wojny stosowała legalne formy oporu wobec zaborcy, popierając głównie działalność posłów Koła Polskiego w sejmie pruskim i parlamencie Rzeszy23. Kierownictwo ZSP w RN pozostało obojętne na poczynania młodych niepodległościowców z szeregów Tajnej Organizacji Niepodległościowej, skautingu, „Unii” , „Sępa” , „Warty” i innych organizacji, które czynnie przygotowywały się do wystąpienia zbrojnego.